Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024

Βιωματικά εργαστήρια από το ΕΚΦΕ Αγρινίου

Στο πλαίσιο των δράσεων του Εσπερινού ΕΠΑΛ Αγρινίου για το κοινωνικό σχολείο από το ΕΚΦΕ Αγρινίου ολοκληρώθηκαν με εισηγητή τον  κ.  Φάνη  Ντασιώτη βιωματικά εργαστήρια τα οποία αφορούσαν τη μέτρηση της οξύτητας και τον καθορισμό της ποιότητας του λαδιού,  την παρασκευή σαπουνιού-αιθέριων ελαίων, ενώ στην τελευταία  συνάντηση πραγματοποιήθηκε παρασκευή τυριού.

Πιο συγκεκριμένα :

Παρασκευή τυριού

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Παρ’ όλο που για τους περισσότερους το να φτιάξουμε τυρί στο σπίτι μας φαντάζει πολύ δύσκολο, στην πράξη αποδεικνύεται ότι δεν είναι.

Σε μια κατσαρόλα ζεσταίνουμε το γάλα. Όταν πάει να φουσκώσει, πριν αρχίσει ο βρασμός, (92°C), ρίχνουμε το χυμό από   λεμόνια, και ανακατεύουμε καλά. Όταν το γάλα αρχίσει να κόβει, σταματάμε το ανακάτεμα. Το αφήνουμε 1 – 2′ να βράσει, κι όταν αρχίσει να φουσκώνει, κάνοντας μεγάλες φουσκάλες, χαμηλώνουμε ή σβήνουμε το μάτι της κουζίνας. Παίρνουμε μια τρυπητή κουτάλα και μαζεύουμε το τυρί που έχει βγει στην επιφάνεια. Το βάζουμε σ’ ένα βαθύ πιάτο στο οποίο έχουμε στρώσει ένα βρεγμένο τούλι.

Όταν μαζέψουμε όλο το τυρί, κρατάμε το τούλι πάνω από την κατσαρόλα, να στραγγίξουν τα πολλά υγρά. Μόλις στραγγίξει, βάζουμε το τούλι με το τυρί στο πιάτο. Πιάνουμε το τούλι από τις τέσσερις άκρες του, κι αρχίζουμε να το στίβουμε στρίβοντάς το, όσο πιο πολύ μπορούμε, για να φύγουν τα πολλά υγρά και να ομογενοποιηθεί το τυρί μας. Όταν στραγγίσει τελείως και σφίξει, αφαιρούμε το τούλι, το αλατίζουμε με το αλάτι κι απ’ τις δυο πλευρές και το βάζουμε σ’ ένα πιάτο. Το αφήνουμε στο ψυγείο 2 – 3 μέρες, ξεσκέπαστο να ωριμάσει.

Τα 3 κιλά γάλακτος μας δίνουν 400 γρ. τυριού.

Μέτρηση της οξύτητας του λαδιού

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Η οξύτητα είναι ένα σημαντικό κριτήριο για την ποιοτική κατάταξη του  λαδιού. Οξύτητα λέγεται η επί τοις 100 κατά βάρος περιεκτικότητα του λαδιού σε ελεύθερα οξέα. Για παράδειγμα το Εξαιρετικό Παρθένο Ελαιόλαδο δεν ξεπερνά σε οξύτητα το 0,8% .

Η οξύτητα είναι ένα σημαντικό κριτήριο για την ποιοτική κατάταξη του  λαδιού. Οξύτητα λέγεται η επί τοις 100 κατά βάρος περιεκτικότητα του λαδιού σε ελεύθερα οξέα. Για παράδειγμα το Εξαιρετικό Παρθένο Ελαιόλαδο δεν ξεπερνά σε οξύτητα το 0,8%

σχηματικά η διαδικασία φαίνεται στο παρακάτω σχήμα :

Παρασκευή Σαπουνιού

Μία ακόμα ενδιαφέρον δραστηριότητα  που πραγματοποιήθηκε  στο εργαστήριο Βιολογίας αφορούσε την παρασκευή σαπουνιού, διαδικασία που ονομάζεται σαπωνοποίηση. Η μέθοδος που χρησιμοποιήθηκε  για την παρασκευή των σαπουνιών είναι η λεγόμενη «ψυχρή μέθοδος». Σε αυτή τη μέθοδο, τα έλαια και τα λίπη θερμαίνονται μόνον όσο χρειάζεται για να λιώσουν και να έλθουν στην επιθυμητή θερμοκρασία πριν αναμιχθούν με το διάλυμα καυστικής σόδας, χωρίς άλλη προσθήκη θερμότητας ή βρασμό των ελαίων.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Η αντίδραση σαπωνοποίησης συνεχίζεται σε αργό ρυθμό για πολλές ώρες μέσα στο καλούπι. Η μέθοδος αυτή είναι μια μέθοδος «αργή», διότι εκτός των άλλων απαιτείται και μεγάλο διάστημα ξήρανσης και ωρίμανσης των σαπουνιών ώστε αυτά να αποκτήσουν τις βέλτιστες φυσικές τους ιδιότητες (απαλότητα, αφρισμός, διάρκεια, κλπ). Το σημαντικό της όμως πλεονέκτημα είναι ότι η πλούσια σε ενυδατικές ιδιότητες γλυκερίνη (η οποία είναι από τα «παραπροϊόντα» της σαπωνοποίησης) παραμένει στο σαπούνι (και δεν απομακρύνεται με βρασμό ή αλάτι, όπως σε άλλες μεθόδους).